Een mens heeft twee oren en één mond om twee keer zoveel te luisteren dan te praten
Luisteren.
Dat klinkt heel veel makkelijker dan het is, juist omdat het veel verder gaat dan ‘horen wat je gesprekspartner zegt’. Wist jij dat er veel verschil zit in de manier waarop iemand luistert? Zo luistert de één om te bepalen of een taak haalbaar is, de ander focust op het financiële kostenplaatje dat gemoeid is met de uitspraak en weer een ander luistert puur om te focussen wat het voordeel voor hem of haar is. De perceptie waarop zowel jij als je medewerkers luisteren heeft dan ook veel gevolgen voor de onderlinge samenwerking.
Luisteren, wat is dat eigenlijk?
Stof dat dikke woordenboek op de plan af, sla hem open je leest dit bij het woord luisteren: ‘met aandacht, gericht horen zodat iets tot je doordringt’. Dat het tot je doordringt, daar zit voor mij de kern. Actief willen begrijpen wat de ander wil zeggen, niet horen wat jij wil horen om daar dan verder door te gaan. Dat selectieve luisteren gebeurt stiekem erg vaak.
Dat geldt ook voor leidinggevenden, maar laten we eerst een stap terug gaan. Wat is het belang van goed luisteren en wat willen we dan graag horen? Als leidinggevende hoor en zie je het vast vaak voorbij komen: luister naar je medewerkers. Maar hoe doe je dat?
Wil jij je medewerkers écht helpen, terwijl je tijd bespaart?
Onze klanten zijn HR professionals, net als jij. Met askemo helpen zij hun medewerkers op 7 belangrijke onderdelen als vitaliteit, betrokkenheid en mentaal welzijn. Bovendien zien ze of de acties die ze uitzetten ook werken. Dit komt omdat we niet éénmalig een MTO uitsturen, maar juist continu meten. En dat werkt!
Vaak begint dit met een duidelijk doel voor ogen. Wil je bijvoorbeeld input voor een nieuw idee, of wil je een bestaande werkwijze verbeteren? Zodra het doel bepaald is, is het de taak voor jou als leidinggevende om te bepalen hoe je je antwoord gaat verzamelen. Dit kan middels een persoonlijk gesprek of via online interactie. Wat jouw voorkeur ook is, houd altijd rekening met het doel. Het moet voor je medewerker(s) immers duidelijk zijn waarom er antwoord gegeven moet worden, alleen dan ontvang je de beste input.
Waarom Chinezen zo goed kunnen luisteren
Nadat medewerkers je kwalitatieve input hebben gegeven, is het belangrijk om niet direct antwoord te geven. Denk eerst goed na waarom een medewerker iets zegt of vraagt en waar dit vandaan komt. Een antwoord aanhoren is simpel, maar de kracht zit hem in het écht goed luisteren. Dit houdt ook in dat je door moet vragen, zodat je het achterliggende antwoord gaat achterhalen. De LSD-methode (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen) is een goed instrument om na goed luisteren een antwoord te geven waar de verzender iets aan heeft en direct duidelijkheid verschaft.
Wat er komt kijken bij actief luisteren komt goed naar voren in het Chinese teken voor luisteren (聽). Eén Chinees teken drukt veel meer uit dan één woord. Elk Chinees teken kan namelijk uit subkarakters en subcomponenten bestaan die samen het hoofdteken vormen. Kijk maar eens naar onderstaande afbeelding.
Zoals je ziet bestaat het Chinese teken voor luisteren uit 4 elementen:
- Oor – Neem op wat wordt gezegd. Ben niet bezig met je eigen verhaal, focus op de ander.
- Oog – Kijk je gesprekspartner in de ogen en ben je ook bewust van non-verbale communicatie.
- Hart – Verplaats je in de ander en toon empathie. Oprechte interesse is hierbij doorslaggevend.
- Respect – Laat de ander uitspreken en toon begrip voor een andere mening en uitgangspunten.
De praktijk
Om als leidinggevende binnen een organisatie goed te luisteren, zul je verder moeten gaan dan enkel het verhaal van de medewerker aan te horen. Laat zien dat je oprecht geïnteresseerd bent in wat de medewerker te zeggen of te vragen heeft en laat dit eerst op je inwerken voor je een antwoord gaat geven. Je toont hier die interesse mee aan.
Een actieve luisterhouding laat verder zien dat je de medewerker in de ogen aankijkt zodat je kan achterhalen wat de medewerker precies bedoelt. Als je zijn of haar verhaal nog niet helemaal begrijpt, vraag dan eerst om deze verduidelijking en doe geen aanname. Daardoor kun je als leidinggevende iets zeggen wat niet het antwoord op de gestelde vraag aanduidt.
Bij het luisteren met volle aandacht gebruik je niet alleen je oren en ogen, ook empathisch vermogen en het verplaatsen in de ander is hierbij cruciaal. Als leidinggevende moet je in de praktijk laten zien aan je medewerker dat je hem of haar aanvoelt en je kan inleven in de situatie. Dit zorgt voor vertrouwen. Door te luisteren met je hart, wordt die oprechte interesse zichtbaar.
Misschien een open deur, maar met goed luisteren wordt ook bedoeld dat je als leidinggevende respect hebt voor je medewerker. Ook als dit misschien niet helemaal strookt met je eigen normen en waarden. Toon altijd begrip en fatsoen door de ander uit te laten spreken, ongeacht wat je er zelf mee gaat doen.
Conclusie
We begonnen dit blog met het belang van goed luisteren. We hebben niet voor niets twee oren en één mond gekregen om twee keer zoveel te luisteren dan te praten. Houd dit als leidinggevende dan ook altijd in je achterhoofd bij de communicatie met je medewerkers. Luister goed, laat het op je inwerken en geef dan pas respectvol antwoord. Zo luister je niet alleen met ogen en oren, maar ook met het hart. Je achterhaalt dan snel hoe de medewerker in zijn of haar vel zit zodat jij hier direct als leidinggevende op kan acteren.
Founder askemo